Bạn đang gặp khó khăn trong việc giúp bản mix của mình trở nên sáng, rộng và sức mạnh hơn? Trong bài viết này, bạn sẽ biết thêm một số gợi ý giúp bạn cải thiện và khắc phục vấn đề này nhé.

Có phải bạn đã bỏ qua sự tương phản?

Lỗi mà rất nhiều producer hay gặp, đó là luôn cố gắng Mixing để toàn bộ bài nhạc trở nên sáng hơn, rộng hơn và mạnh mẽ hơn. Vậy điều gì xảy ra khi bạn cố gắng làm điều này?

• Nếu mọi thứ trong bản Mix đều đã trở nên sáng hơn thì không có âm thanh nào thực sự nghe sáng hơn cả.
• Nếu mọi thứ trong bản Mix đều đã trở lên rộng hơn thì không có âm thanh nào thực sự nghe rộng hơn cả.
• Tương tự nếu mọi thứ trong bản Mix đều trở nên mạnh mẽ, thì không có âm thanh nào thực sự nghe mạnh mẽ cả.

Người nghe và cụ thể là tai nghe của chúng ta thường chịu sự ảnh hưởng của ngữ cảnh. Ví dụ nếu như bạn đang nghe một bản Mix có quá nhiều tần số cao trong một thời gian dài, thì khi nghe sang một bản Mix được cân bằng tốt, bạn cũng sẽ cảm thấy bản Mix thứ hai trở nên nhàm chán và quá tối.

Vậy giải pháp là gì? Tạo ngữ cảnh … tiếp theo là Tương phản

Dưới đây sẽ là các cách giúp bạn khắc phục vấn đề này một cách hiệu quả

Tip 1: Làm cho bản Mix trở nên sáng hơn

Bạn đã hiểu về tư duy, nếu tất cả các sound đều sáng, thì không có sound nào thực sự sáng một cách đặc biệt cả. Mix tất cả các âm thanh đều trở nên sáng cũng sẽ khiến bài nhạc của bạn trở nên bị chói. Điều này xảy ra do các tần số cao đã xung đột với nhau. Vậy quy trình để giúp cho dải tần số cao trở nên sáng hơn là gì?

Chúng ta sẽ tập trung vào các âm thanh sau:

• Vocal
• Hihat
• Lead / Main Synth

Sẽ có thể có sự khác biệt giữa các nhạc cụ mà bạn chọn, nhưng về cơ bản đây sẽ là những kênh mà bạn muốn chúng trở nên sáng và nổi bật. Điều đó có nghĩa là bạn nên giảm dải tần số cao ở các kênh (các nhạc cụ) còn lại.

Hãy tưởng tượng rằng bài hát của bạn bắt đầu với một cây Piano trong 4 bar đầu và tiếp theo sau Vocal sẽ bắt đầu xuất hiện. Bạn hoàn toàn có thể chỉ cần xử lý EQ Piano mà không cần phải tăng dải cao của Vocal để tạo ra “bối cảnh” cho tai nghe. Sau đó Vocal bắt đầu xuất hiện và người nghe sẽ thực sự cảm thấy Vocal sáng hơn nhiều so với khi chưa EQ Piano.

Ngược lại, nếu bạn tăng dải tần cao của Piano, thì sự xuất hiện tiếp theo của Vocal sẽ bị giảm bớt cảm giác về độ sáng. Lý do là chúng ta đã thiếu đi sự tương phản và Vocal sẽ bị đánh giá là tối.

Tip 2: Làm cho bản Mix trở nên rộng hơn

Tương tự, nếu tất cả các kênh Mixer của bạn đều đã rộng, sẽ không có sound nào thực sự được cảm thấy rộng. Hầu hết các Producer chuyên nghiệp sẽ Mix phần Verse tương đối hẹp hơn và mono nhiều hơn. Sau đó ở phần điệp khúc, các âm thanh sẽ trở nên stereo hơn và rộng hơn nhiều để tạo cao trào.

Phần lớn các Producer nghiệp dư sẽ chỉ chỉnh phần Pan và độ rộng Stereo cố định ở thông số nào đấy từ đầu tới cuối. Nhưng những Producer chuyên nghiệp đã giúp bản phối trở nên rộng hơn và cao trào hơn chỉ với một kỹ thuật đơn giản này.

Họ đã tạo một bản phối tương đối hẹp hơn ở phần Verse và đột ngột mở rộng ở phần Chorus. Với hiệu ứng này, người nghe sẽ cảm nhận rất rõ ràng về độ rộng của bản phối tại phần Chorus.

Vậy nhạc cụ nào mà tôi nên mở rộng stereo?

Thực ra về điều chỉnh Stereo như thế nào là một chủ đề phức tạp. Cơ bản thì bạn có thể cho các âm thanh nổi bật nhất ở vị trí tương đối ở giữa, ví dụ như Vocal, Kick, Snare và Bass. Bạn vẫn hoàn toàn có thể cho thêm hiệu ứng stereo vào các sound này và mở rộng chúng, nhưng cơ bản thì bạn có thể để các sound này ở gần với Mono hơn các sound khác.

Một số nhạc cụ khác sẽ nghe hay hơn khi để rộng ra như Synths, Vocal Backing, bộ gõ percussion hay Guitar. Điều này cũng giúp phân tích chúng khỏi Vocal chính và Lead khi cùng tần số tương tự nhau.

Bạn nên hạn chế cho các âm thanh ví dụ như Bass trở nên quá rộng, điều này có thể dẫn đến tình trạng “hủy pha” (phase cancellation). Tức là sound bass nếu để quá rộng sẽ trở nên yếu đi khi nó được phát ở chế độ mono, lúc này tín hiệu trái và phải sẽ hòa làm một thành mono.

Tip 3: Làm bản phối trở nên mạnh mẽ hơn

Tương tự như hai Tip trên, bạn có thể sử dụng kỹ thuật tương phản để giúp bản phối trở nên mạnh mẽ hơn. Ở phần Verse, bạn có thể làm với một mức âm lượng nhỏ hơn và đến phần điệp khúc thì toàn bộ âm lượng sẽ được bùng nổ với người nghe. Tương tự là phần build up sẽ có mức âm lượng nhỏ hơn và ở phần Drop sẽ có mức âm lượng lớn nhất và cao nhất của cả bài. Điều này cũng sẽ khiến cho Drop của bạn tránh tình trạng bị “xịt”.

Bạn có thể sử dụng tai để thực hiện kỹ thuật này. Nhưng sẽ chính xác hơn nếu bạn sử dụng bộ đo tiếng ồn LUFS. LUFS là một phép tính dựa trên cách mà tai người nghe cảm nhận về độ ồn, nó phù hợp với người nghe cảm nhận thế nào về mức năng lượng bài nhạc của bạn.

Nếu phần điệp khúc có mức LUFS cao hơn phần verse khoảng 1 – 2 LUFS, nó sẽ tạo ra một hiệu ứng vừa phải. Nhưng 3 – 4 LUFS thì sẽ là một sự khác biệt hoàn toàn. Còn lớn hơn 7 LUFS thì sẽ khiến cho người cảm thấy “shock” hoàn toàn.

Tổng kết

Như vậy ở bài viết này, bạn đã nắm được một số kỹ thuật như sau

• Thiết lập “bối cảnh” giúp người nghe  cảm nhận được sự tương phản
• Nếu tất cả các sound đều sáng thì sẽ không có âm thanh đặc biệt nào sáng sủa cả
• Phần Verse sẽ hẹp hơn một chút, phần Chorus sẽ được Mix trở nên rộng rãi
• Âm lượng ở phần Verse sẽ nhỏ hơn so với phần Chorus
• Sử dụng LUFS để đo độ ồn và mức năng lượng của bài nhạc

Rất hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho các bạn. Xin chào và hẹn gặp lại.