RX Pro Audio Editor là một phần mềm chuyên dụng được sản xuất bởi hãng iZotope nổi tiếng, giúp chỉnh sửa, khôi phục và nâng cao chất lượng âm thanh và đặc biệt là Vocal khi mới thu âm. Đây là một phần mềm rất hữu dụng cho các bạn mong muốn chỉnh sửa, khắc phục Vocal cho sản xuất âm nhạc hay thực hiện Podcast. Trong bài viết này, HocFLStudio.com sẽ hướng dẫn bạn cách sử dụng dễ dàng phần mềm này nhé.
Vocal thô là gì và vai trò của RX Pro?
Vocal thô (hay còn gọi là Vocal mộc) là thuật ngữ dùng để chỉ bản thu giọng hát chưa qua xử lý. Bản thu âm gốc này chưa hề có các thao tác xử lý cơ bản như loại bỏ tạp âm, lọc ồn, lọc vang … Vocal mộc được thu âm trực tiếp từ Micro và sẽ có thể có những âm thanh không mong muốn trong quá trình thu âm mà bạn cần xử lý. Những âm thanh không mong muốn này có thể đến từ môi trường, hãy đến từ chính người hát trong quá trình thu âm. Trước khi chúng ta bắt đầu thêm những hiệu ứng như Autotune, Melodyne, hay Compressor, Reverb, Delay … thì trước hết chúng ta sẽ cần phải xử lý Vocal sao cho sạch sẽ trước đã. Đây được gọi là giai đoạn Pre Mixing Vocal. Và bây giờ, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu công cụ RX Pro Audio Editor, một trong những công cụ giúp bạn xử lý Vocal thô một cách hiệu quả nhất.
Sử dụng chế độ Repair Assistant
Đây là tính năng “mì ăn liền” của RX Pro Audio Editor giúp bạn nhanh chóng chỉnh sửa Vocal mà không cần phải thao tác thủ công. Nếu như không có yêu cầu quá cao, muốn thực hiện xử lý nhanh chóng bạn có thể sử dụng chế độ nó.
Đầu tiên, bạn kéo Vocal muốn xử lý vào Playlist, bôi đen chỗ bạn cần xử lý.
Ở góc trên cùng bên phải, bạn có thể thấy nút “Repair Assistant” , bạn click chọn
Bạn ấn chọn Learn để bật chế độ “máy học”
Lúc này, AI của RX Pro sẽ tiến hành phân tích và xử lý Vocal của bạn hoàn toàn tự động. Bạn đợi một chút để phần mềm đưa ra thông số phù hợp. Khi đã phân tích xong, bạn có thể thấy những gợi ý mà AI của RX Pro cung cấp như dưới đây
Trong đó, các chức năng của các núm vặn được giải thích như sau:
De – ess
Đây là chức năng giúp giảm những âm thanh khó chịu được phát ra từ Vocal như s, sh, t … trong giọng nói. Với chức năng này, bạn sẽ giúp giảm sự khó chịu của những âm thanh này mà vẫn giữ được chất lượng Vocal.
De – reverb
Chức năng này giúp giảm độ vang của Vocal khi thu âm mà bạn không mong muốn.
De – noise
Đây là chức năng quan trọng nhất khi xử lý thô Vocal, đó là giúp loại bỏ tạp âm khi thu âm, giảm bớt tiếng ồn không mong muốn trong quá trình thu âm.
De – click
Giúp loại bỏ những tiếng ồn nhỏ như tiếng “click”, “pop”, những tiếng nổ nhỏ trong quá trình thu âm.
De – clip
Chức năng này giúp xử lý Vocal khi bị thu âm quá to dẫn đến bị vỡ tiếng, méo tiếng khi thu âm vượt ngưỡng. Với chức năng này, Vocal sẽ trở nền mềm mại và tự nhiên hơn.
Đây là năm chức năng cơ bản trong chế độ Repair Assistant của RX Pro mà bạn có thể sử dụng. Ngoài ra vẫn còn rất nhiều các công cụ giúp xử lý Vocal nữa mà bạn có thể quan tâm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về những chức năng được sử dụng phổ biến nhất nhé.
Hướng dẫn sử dụng Preview, Bypass, Compare và Render
Trước khi tiến tới tìm hiểu sâu hơn về các công cụ, bạn cần nắm được 4 tính năng quan trọng này của RX Pro.
Preview
Giúp bạn nghe thử một đoạn ngắn của Vocal khi đã được tác động hiệu ứng
Bypass
Giúp bạn nghe lại tín hiệu Vocal ban đầu khi chưa thêm hiệu ứng, nhưng không làm mất đi các tham số mà bạn đã điều chỉnh.
Compare
Giúp bạn so sánh giữa Vocal trước khi được xử lý và sau khi được xử lý
Render
Khi đã ưng ý, bạn ấn vào Render và đợi một lúc để RX Pro chính thức áp dụng những xử lý này vào trong Vocal gốc của bạn. Bốn tính năng trên sẽ đi cùng bạn xuyên suốt các chức năng ở dưới, đừng quên kiểm tra liên tục và sau khi thiết lập xong thông số thì ấn Render nhé.
Breath Control
Trong quá trình thu âm, đặc biệt khi hát, bạn sẽ thấy Vocal sẽ xuất hiện những hơi thở không mong muốn giữa những câu hỏi. Đôi khi tiếng thở quá to sẽ khiến cho Vocal mất đi sự tự nhiên và trở nên căng thẳng. Chức năng Breath Control sẽ giúp bạn xử lý vấn đề này.
Trong Breath Control, sẽ có hai lựa chọn mà bạn cần quan tâm, đó là Gain và Target
Gain trong Breath Control
Đây là lựa chọn dễ sử dụng nhất trong Breath Control, khi lựa chọn Gain, bạn sẽ điều chỉnh trực tiếp mức độ giảm hơi thở của Vocal. Bạn có thể thiết lập một mức dB cụ thể cho mức giảm hơi thở. Với tính năng này, bạn có thể dễ dàng giảm mức âm lượng của hơi thở không mong muốn mà không cần quan tâm đến âm lượng tổng thể của Vocal.
Target trong Breath Control
Khác với Gain, Target sẽ giúp bạn thiết lập hơi thở ở một mức cụ thể. Tính năng này hoạt động dựa trên âm lượng tổng thể của Vocal để điều chỉnh hơi thở về mức phù hợp. Lựa chọn này sẽ giúp Vocal trở nên tự nhiên hơn và đồng đều hơn.
Sensitivity trong Breath Control
Sensitivity trong Breath Control có thể hiểu như cách mà RX Pro cảm nhận ra sao về hơi thở. Nếu bạn để Sensitivity cao, RX Pro sẽ trở nên nhạy hơn trong việc xác định hơi thở, nó sẽ trở nên “khó tính” và xác định triệt để những âm thanh mà nó cho là hơi thở, kể cả những tiếng thở nhẹ và không rõ ràng. Ngược lại, nếu bạn để Sensitivity thấp, RX Pro sẽ trở nên nhẹ nhàng hơn trong việc xác định hơi thở, nó sẽ nương tay hơn và bỏ qua những hơi nhỏ. Với lựa chọn Sensitivy quá thấp, thậm chí RX Pro có thể bỏ sót những hơi thở không mong muốn, và ngược lại nếu quá cao, RX Pro thậm chí sẽ triệt tiêu cả những chi tiết không phải hơi thở như những âm thanh phụ trợ trong Vocal. Do đó, bạn sẽ cần điều chỉnh mức Sensitivy sao cho hợp lý và tự nhiên nhé.
De Click – Loại bỏ tiếng click
Như đã giới thiệu ở trên, De Click giúp loại bỏ những tiếng ồn nhỏ như tiếng “click”, “pop”, những tiếng nổ nhỏ trong quá trình thu âm. Với chức năng này, bạn sẽ điều chỉnh sâu hơn giúp loại bỏ “click”.
Algorithm – thuật toán xử lý
Đây là nơi bạn lựa chọn thuật toán xử lý De Click. Sẽ có những thuật toán khác nhau, và với mỗi lựa chọn lại phù hợp cho những âm thanh khác nhau.
Single Band trong Algorithm
Thuật toán này giúp phân tích và xử lý tiếng Click trong một dải tần số nhất định. Thuật toán này sẽ phù hợp cho Vocal có tiếng click rõ ràng, đơn giản và dễ xử lý. Lựa chọn này sẽ giúp mang lại kết quả nhanh chóng với các trường hợp không quá phức tạp.
Multiband (Periodic Click) trong Algorithm
Thuật toán này giúp phân tích và xử lý tiếng click phức tạp hơn, dựa vào nhiều dải tần số khác nhau, mang tính chu kỳ. Thuật toán này hiệu quả khi tiếng click có xu hướng lặp đi lặp lại.
Multiband (Random Click) trong Algorithm
Thuật toán này giúp phân tích và xử lý click cũng dựa vào nhiều dải tần số khác nhau, nhưng sẽ tập trung vào các tiếng click ngẫu nhiên.
Low Latency trong Algorithm
Đây là thuật toán giúp bạn xử lý tiếng click với độ trễ thấp, phù hợp với việc thu âm trực tiếp, mục đích giúp bạn nghe thấy được ngay thành quả sau khi De Click.
Frequency Skew
Khi bạn lựa chọn Multiband và Low Latency trong Algorithm, bạn sẽ thấy lựa chọn Frequency Skew được hiện ra, đây là nơi giúp bạn điều chỉnh tần số tập trung mà De Click sẽ tập trung xử lý. Bạn có thể tăng hoặc giảm độ nhạy của công cụ này tại các dải tần số nhất định. Hai ký hiệu LF và HF đại diện cho Low Frequency (dải tần số thấp từ 20 Hz đến khoảng 250 Hz) và High Frequency (dải tần số cao từ khoảng 2 kHz đến 20 kHz).
Sensitive trong De Click
Tương tự như ở trên, tính năng này thể hiện độ nhảy của RX Pro khi De Click.
Click Widening trong De Click
Click Widening trong De Click giúp điều chỉnh phạm vi tác động của De Click, cụ thể nó cho phép mở rộng hoặc thu hẹp vùng xử lý khi tiếng click đã bị phát hiện. Tính năng này giúp Vocal trở nên mượt mà hơn, giúp âm thanh trở nên tự nhiên hơn.
De Clip – Xử lý vỡ tiếng
Trong RX Pro, chúng ta sẽ đi sâu hơn về công cụ De Clip. Ở đây chúng ta sẽ thấy các tham số khá quen thuộc như Threshold, Quality và Make Up Gain.
Threshold trong De Clip
Tương tự như trong các bộ nén Limiter, tính năng Threshold của De Clip giúp xác định mức độ tín hiệu mà De Clip sẽ bắt đầu xử lý. Khi tín hiệu âm thanh vượt quá ngưỡng Threshold này, De Clip sẽ được can thiệp để giảm hiện tượng vỡ tiếng của Vocal. Bạn có thể lựa chọn Suggest để RX Pro tự động xác định ngưỡng tín hiệu mà nó sẽ tác động.
Quality trong De Clip
Tính năng này giúp biểu thị độ chi tiết và chính xác của De Clip mà bạn muốn thực hiện. Bạn sẽ có ba lựa chọn đó là
Low trong Quality
Tốc độ xử lý sẽ rất nhanh nhưng chất lượng âm thanh sau khi xử lý không tốt.
Medium trong Quality
Tốc độ xử lý trung bình, chất lượng âm thanh sau khi xử lý trung bình (cao hơn Low)
High trong Quality
Tốc độ xử lý chậm, chất lượng âm thanh sau khi xử lý tốt nhất. Nếu bạn đang có nhu cầu xử lý chi tiết Vocal, đây sẽ là lựa chọn phù hợp dành cho bạn.
Make Up Gain trong De Clip
Tương tự như trong Compressor, tính năng Make Up Gain này sẽ giúp điều chỉnh lại âm lượng sau khi xử lý của Vocal bằng với mức tín hiệu âm thanh trước khi được De Clip ban đầu.
De Crackles là gì?
Tiếp theo, bạn có thể thấy De Crackle trong RX Pro, đây là một tính năng hiện nay cũng ít sử dụng. De Crackles giúp loại bỏ và giảm bớt những tiếng vỡ, nứt không mong muốn trong bản thu, thường chỉ xuất hiện trong các bản thu vinyl cũ do hiệu ứng nhiễu điện tử. Hiện nay, tính năng này đã ít được sử dụng. Bạn có thể sử dụng nó đối với những âm thanh cũ cần được phục chế.
Strength trong De Crackles
Giúp xác định mức độ can thiệp của De Crackles. Để càng cao, RX Pro sẽ càng xử lý mạnh mẽ và loại bỏ nhiều hơn những tiếng nứt, vỡ. Tuy nhiên, nếu quá cao sẽ có thể ảnh hưởng đến âm thanh chính.
Amplititude Skew
Tính năng này giúp giúp hỗ trợ công cụ xác định dễ dàng hơn tiếng vỡ ở các mức âm lượng khác nhau. Với skew dương, công cụ sẽ tăng cường nhấn mạnh vào các tiếng vỡ lớn. Với skew âm, công cụ sẽ tập trung vào các tiếng vỡ nhỏ hơn.
De – ess – loại bỏ tiếng Sibilants không mong muốn
Như đã giới thiệu ở trên, De-ess giúp loại bỏ những âm thanh Sibilants không mong muốn của Vocal như tiếng s, sh, t … Sẽ có hai thuật toán De-ess cho bạn lựa chọn, đó là “Classic” và Spectral”.
Thuật toán Classic của De-ess
Đây là thuật toán giống với hầu hết các VST xử lý De-ess của Vocal mà bạn đã biết. Trong đó sẽ có các thông số quen thuộc như Threshold, Cutoff Fre và Speed
Threshold
Xác định ngưỡng âm thanh mà RX Pro sẽ bắt đầu áp dụng De-ess
Speed
Tốc độ can thiệp của công cụ khi áp dụng De-ess. Khi để Fast, RX Pro sẽ xử lý nhanh hơn và ngay lập tức De-ess khi phát hiện ra tiếng sibilants. Ngược lại, khi để Low, RX Pro sẽ xử lý chậm hơn, nhưng bù lại Vocal sẽ trở nên tự nhiên hơn và tất nhiên vẫn sẽ có thể bị bỏ sót âm thanh không mong muốn.
Cutoff Fre
Tính năng này giúp xác định tần số mà RX Pro bắt đầu xử lý, cụ thể các tiếng Sibilants sẽ được phát hiện ở bên trên dải tần số mà bạn lựa chọn.
Thuật toán Spectral trong De-ess
Với thuật toán đặc biệt này của RX Pro, chúng ta sẽ quan tâm nhiều đến tính năng Spectral Tilt, cụ thể nó sẽ giúp điều chỉnh dốc phổ của âm thanh, giúp âm thanh có những hiệu ứng đặc biệt hơn sau khi De-ess
Brown
Điều chỉnh giúp âm thanh trở nên ấm hơn bằng việc nhấn mạnh hơn vào dải tần số thấp
Pink
Điều chỉnh cân bằng giữa tần số cao và tần số thấp, giúp âm thanh trở nên tự nhiên hơn
White
Tất cả các tần số được điều chỉnh đồng đều, giúp âm thanh trở nên sáng và rõ ràng hơn.
De – Plosive – Loại bỏ tiếng “nổ” của Vocal
Đây là một tính năng vô cùng quan trọng mà nhiều bạn vẫn chưa biết. De – Plosive giúp giảm hay loại bỏ những âm thanh dạng nổ, thổi trong bản thu âm. Các âm thanh được tạo ra khi bạn phát âm các từ có phụ âm như “p” và “b”. Đặc biệt, khi bạn xử lý các Vocal phát âm tiếng Anh, bạn sẽ có thể nghe rất rõ các tiếng nổ này. Nếu được, trước khi thu âm, bạn nên lắp công cụ Pop Filter sẽ giảm đáng kể hiệu ứng không mong muốn này.
Sensitivity
Tương tự như trên, Sensitivity giúp xác định độ nhạy trong việc phát hiện ra âm thanh plosive
Strength
Giúp xác định mức độ can thiệp của RX Pro vào âm thanh plosive đã bị phát hiện. Bạn để Strength càng cao, RX Pro sẽ càng can thiệp mạnh mẽ, giúp bạn loại bỏ càng nhiều tiếng plosive, nhưng nếu quá cao sẽ làm giảm chất lượng Vocal
Frequency Limit
Bạn có thể giới hạn tần số mà công cụ xử lý âm thanh plosive nằm trong dải tần số bạn mong muốn, điều này giúp De Polosive tránh ảnh hưởng đến các dải tần số khác.
De – Reverb – Giảm vang
Bạn có thể sử dụng tính năng Learn để giúp xử lý Vocal bị vang một cách dễ dàng hơn. Bạn bôi đen vào đoạn Vocal cần giảm vang, bấm vào Learn. Lúc này những thông số gợi ý của De – Reverb sẽ được hiện ra
Reduction trong De – Reverb
Điều chỉnh mức độ giảm vang của tín hiệu. Nếu bạn để giá trị thấp nhất, bạn sẽ nghe được tiếng Reverb của tín hiệu, bạn để cao hơn thì âm thanh sẽ được giảm Reverb. Tuy nhiên hãy cẩn trọng để âm thanh không bị mất tự nhiên
Reverb Profile
Điều chỉnh sâu hơn Reverb giúp Vocal trở nên tự nhiên hơn
Enhance Dry Signal
Tính năng này giúp Vocal trở nên khô hơn bằng cách đẩy mạnh hơn tín hiệu Dry của Vocal
Artifact Smoothing
Điều chỉnh giúp Vocal trở nên mượt mà hơn sau khi đã De – Reverb.
De – Rustle – Giảm bớt tiếng ồn do cọ xát quần áo, giấy …
Đây là tính năng thường được hiểu để giúp làm giảm hoặc loại bỏ tiếng ồn phát sinh do di chuyển hoặc cọ xát các vật liệu như giấy, quần áo … Những tiếng ồn này được gọi là “Rustle”. Ví dụ khi bạn đặt Micro kẹp ở cổ áo, sẽ thỉnh thoảng có những tiếng sột soạt do Micro cọ sát vào cổ áo hoặc tóc của người nói, dẫn đến phát ra những tiếng “Rustle”.
Sẽ có hai tính năng chính của De Rustle, đó là:
Reduction Strength: Điều chỉnh mức độ RX Pro sẽ can thiệp để loại bỏ tiếng rustle.
Ambience Preservation: Giúp không gian trở nên tự nhiên hơn sau khi đã được xử lý, giúp âm thanh bớt khô cứng.
De – Wind – Loại bỏ tiếng ồn do gió
Trong quá trình thu âm ngoài trời, ở nơi công cộng rất có thể tín hiệu âm thanh sẽ bị ảnh hưởng do gió. Bạn có thể sử dụng tính năng De – Wind để khắc phục vấn đề này.
Reduction trong De – Wind
Giúp xác định mức độ can thiệp của RX Pro vào tiếng gió khi bị phát hiện.
Crossover Frequency trong De – Wind
Tính năng này giúp bạn xác định tiếng gió xuất hiện ở dải tần số nào, giúp RX Pro tập trung xử lý chúng một cách dễ dàng. Bạn sẽ lựa chọn từ 100 đến 1500 Hz
Fundamental Recovery trong De – Wind
Sau khi đã loại bỏ tiếng gió, bạn sẽ cần khôi phục lại âm thanh cơ bản, được gọi là Fundamental Recovery. Tính năng này giúp bạn duy trì và khôi phục lại các tần số cơ bản đã bị ảnh hưởng bởi tiếng gió
Aritifact Smoothing trong De – Wind
Tương tự như trên, tính năng giúp âm thanh trở nên tự nhiên, mượt mà hơn sau khi đã được xử lý De – Wind.
Mouth De – Click
Nếu như tính năng De – Click ở trên sẽ tập trung vào những tiếng click không mong muốn trong tổng thể tín hiệu, thì tính năng Mouth De – Click sẽ tập trung vào việc xác định và giảm bớt những tiếng “click” không mong muốn được phát ra từ miệng chúng ta trong quá trình di chuyển lưỡi và miệng. Bạn có thể hiểu đây là tính năng giúp bạn giảm bớt tiếng chẹp miệng, chựt chựt nhỏ ở trong miệng trong quá trình chúng ta nói khi thu âm.
Trong đó, chúng ta sẽ thấy ba tham số cơ bản
Sensitive: độ nhạy của việc phát hiện ra tín hiệu Mouth Click
Frequency skew: xác định tần số tập trung nhiều tiếng Mouth Click để xử lý
Click Widening: mở rộng phạm vi xử lý sau khi đã phát hiện ra tín hiệu
Voice De Noise – Loại bỏ tiếng ồn từ Voice
Nếu như các công cụ De Noise ở trên sẽ xử lý tiếng ồn của cả bản thu âm, thì tính năng Voice De Noise sẽ tập trung xử lý tiếng ồn không mong muốn được phát ra từ giọng nói của chúng ta khi thu âm.
Adaptive Mode – Tính năng tự động
Nếu bạn muốn RX Pro tự động xử lý Vocal De Noise cho bạn, bạn tích chọn Adaptive Mode, RX Pro sẽ tự động phát hiện các tiếng ồn không mong muốn từ Voice của bạn và tự xử lý.
Learn – Tính năng máy học
Bạn cũng có thể sử dụng tính năng máy học để xử lý chi tiết hơn bằng cách bôi đen vùng chọn Vocal mà bạn muốn xử lý, ấn Learn. Sau đó, RX Pro sẽ gợi ý cho các bạn các thông số và bạn có thể điều chỉnh.
Threshold – Điều chỉnh ngưỡng xác định là ồn
Bạn để ngưỡng ồn cao, RX Pro sẽ giảm bớt và triệt tiêu những âm thanh ở dưới ngưỡng này.
Reduction
Giúp xác định mứt giảm tiếng ồn. Bạn để giá trị càng cao sẽ càng loại bỏ được nhiều tiếng ồn, nhưng sẽ ảnh hưởng đến chất lượng Vocal.
Tổng kết
Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ cho bạn những tính năng quan trọng và được sử dụng nhiều nhất khi xử lý Vocal của RX Pro Audio Editor. Rất hy vọng bài viết này sẽ giúp cho các bạn. Xin chào và hẹn gặp lại.