Đây là một công cụ giúp bạn hòa quyện các nhạc cụ lại với nhau trong quá trình Mixing nhạc, giúp bản nhạc trở nên hay hơn, giúp bạn loại bỏ đi những tần số không mong muốn trong nhạc cụ hay ngược lại giúp các nhạc cụ trở nên hay hơn nhờ tăng những tần số nhất định. Một công cụ giúp bạn làm sạch bài nhạc trong quá trình Mixing mà chúng ta không thể không biết.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về EQ trong Mixing cơ bản các bạn nhé.
Định nghĩa cơ bản về EQ
EQ hay đọc đầy đủ là EQualizer, ngày trước mọi hay gọi nó là bộ chỉnh âm là một công cụ giúp bạn kiểm soát và cân bằng các tần số của âm thanh, giúp chúng trở nên hay hơn và cân bằng hơn.
Nếu như các bạn ở độ tuổi 9x thì sẽ thấy những chiếc âm ly rất quen thuộc với những núm vặn như này, thì đây chính là bộ chỉnh EQ ở âm ly. Thông thường thì nó sẽ tăng hoặc giảm ba dải âm thanh là Bass, Mid và Treble.
Dải tần số âm thanh trong Mixing
Muốn tự tin để có thể điều chỉnh EQ, thì trước hết chúng ta cần tìm hiểu về tần số âm thanh. Dải tần số âm thanh trong mixing là cách chia phổ âm thanh từ thấp đến cao để dễ xử lý và cân bằng từng phần âm thanh trong một bản mix. Phổ âm thanh con người nghe được nằm trong khoảng 20 Hz đến 20.000 Hz (20 kHz). Trong mixing, phổ này được chia thành các dải chính, mỗi dải có vai trò riêng và ảnh hưởng đến cảm giác khi nghe. Chúng ta sẽ có các dải tần số âm thanh phổ biến sau:
- 20 – 60 Hz là dải tần số Sub Bass
- 60 – 120 Hz là dải tần số chính của Bass
- 120 – 250 Hz là dải tần số Low Mid
- 250 Hz – 2k Hz là dải tần số Mid
- 2k – 5k Hz là dải tần số High Mid
- 5k Hz – 20kHz là dải tần số Treble
Sub Bass
Chúng ta sẽ giải thích qua về từng dải tần số âm thanh. Sub Bass là dải tần số siêu trầm, bạn có thể cảm nhận được tiếng Sub khi bạn nghe nhạc House có cảm giác rung rung ở ngực. Ví dụ như một căn phòng đang bật nhạc VinaHouse rất căng nhưng đóng cửa kín mít. Bạn đứng ở ngoài nghe thấy tiếng uỳnh uỳnh rung lên thì rất có thể bạn đang cảm nhận được tiếng sub. Một lưu ý là để có thể xử lý được tiếng sub này, bạn sẽ cần những thiết bị kiểm âm chuyên nghiệp, phổ biến nhất sẽ là tai nghe kiểm âm.
Bass
Tiếp theo là dải tần số Bass. Hay được nhiều người gọi là Bát. Đây là âm trầm của bài nhạc, bạn có thể nghe được rất rõ bằng tai. Bài nhạc nghe lực hay không phụ thuộc rất nhiều vào Bass. Đối với những bài nhạc nhẹ, Bass cũng giúp cho bài nhạc trở nên ấm áp và đầy đặn hơn.
Low Mid
Low Mid hay còn gọi là âm trung trầm. Nó cũng giúp làm cho âm thanh trở nên đầy đặn hơn, đặc biệt nó chứa phần thân của nhiều nhạc cụ như Guitar, Snare, Tom. Tuy nhiên nếu không xử lý tốt Low Mid, nó sẽ gây ra hiện tượng đục và ù.
Mid
Mid hay còn gọi là dải trung. Đây chính là trung tâm của bản mix, giúp người nghe nghe được rõ Vocal, nhạc cụ.
High Mid
High Mid là dải tần số trung cao. Đây là dải tần số nhạy cảm nhất, nổi bật nhất. Tuy nhiên, nếu không xử lý khéo thì sẽ nghe bị sắc, gây ra chói tai
Treble
Cuối cùng là dải Treble, ngược với dải Bass, Treble là dải tần số cao của âm thanh. Treble giúp tăng độ sáng, chi tiết và giúp nhạc cụ trở nên thoáng hơn. Tương tự như High Mid, nếu không xử lý khéo sẽ khiến âm thanh trở nên bị chói và gắt.
Tại sao EQ không hề dễ?
Như bạn có thể thấy, chúng ta sẽ có rất nhiều những dải tần số âm thanh cần phải nhớ trước khi bắt đầu làm EQ. Và đây cũng chỉ là tóm tắt rất cơ bản và ngắn gọn, thực tế là sẽ phải chia nhỏ các dải tần số này hơn nữa nếu bạn muốn làm chi tiết. Tuy nhiên, nếu bạn chưa nắm vững về các dải tần số này, thì khi EQ rất dễ bị cảm tính. Vấn đề ở chỗ, khi Mixing, bạn có thể sử dụng cảm tính để Mixing hay một nhạc cụ, nhưng trong bản phối lại có rất nhiều nhạc cụ cùng phát ra với nhau, nếu như không nắm vững về các dải tần số này, rất có thể bạn sẽ không thể kiểm soát được chúng khi EQ.
Vậy nếu như đã nắm rõ được các dải tần số này rồi, thì chúng ta có thể bắt đầu được EQ chưa? Rất tiếc là câu trả lời là chưa chắc. Bởi vì bạn có thể thuộc được định nghĩa về các dải tần số này, nhưng chưa chắc bạn đã nghe được chính xác các dải tần số ấy để EQ. Bạn sẽ cần có một chiếc tai nghe kiểm âm tốt hoặc loa kiểm âm với điều kiện là phòng đã được xử lý âm học tốt. Hai là bạn sẽ cần phải luyện tai của mình thật tốt để có thể xử lý được các dải tần số của các âm thanh khác nhau trong bản phối.
Đây là một quá trình cần nhiều thời gian, nhưng mình tin là nếu được tập luyện bài bản và khoa học, bạn sẽ có thể cảm nhận được chúng và liên tục tiến bộ
Tổng kết
Như vậy, trong bài viết này, mình đã giới thiệu cho bạn về EQ và các dải tần số âm thanh trong Mixing. Rất hy vọng bài viết này sẽ giúp ích cho bạn. Xin chào và hẹn gặp lại.
